Ôn tập vật lý 12 chương 2 sóng cơ

ÔN TẬP VẬT LÝ 12-CHƯƠNG III-SÓNG CƠ & TRẦN DUY SẮC

PAGE

PAGE 13

ÔN TẬP VẬT LÝ 12-CHƯƠNG II -SÓNG CƠ -TRẦN DUY S*

Ch­¬ng 3 :

Sãng c¬ häc, ©m häc.

I - HÖ thèng kiÕn thøc trong ch­¬ng

1) Sãng c¬ häc lµ nh÷ng dao ®éng c¬ häc lan truyÒn trong m«i tr­êng liªn tôc.

Trong khi sãng truyÒn ®i, mçi phÇn tö cña sãng dao ®éng t¹i chç xung quanh VTCB. Qu¸ tr×nh truyÒn sãng lµ qu¸ tr×nh truyÒn n¨ng l­îng.

Sãng ngang lµ sãng mµ c¸c phÇn tö m«i tr­êng dao ®éng vu«ng gãc víi ph­¬ng truyÒn sãng.

Sãng däc lµ sãng mµ c¸c phÇn tö m«i tr­êng dao ®éng theo ph­¬ng truyÒn sãng.

2) C¸c ®¹i l­îng ®Æc tr­ng cña sãng:

a) Chu kú cña sãng lµ chu kú dao ®éng cña c¸c phÇn tõ m«i tr­êng khi cã sãng truyÒn qua. KÝ hiÖu T ®¬n vÞ gi©y (s).

b) TÇn sè cña sãng lµ tÇn sè dao ®éng cña c¸c phÇn tõ m«i tr­êng khi cã sãng truyÒn qua; lµ ®¹i l­în nghÞch ®¶o cña chu kú. KÝ hiÖu f ®¬n vÞ hÐc (Hz).

c) Tèc ®é cña sãng lµ tèc ®é truyÒn pha cña dao ®éng. KÝ hiÖu v, ®¬n vÞ m/s.

d) Biªn ®é cña sãng t¹i mét ®iÓm lµ biªn ®é dao ®éng cña phÇn tö m«i tr­êng t¹i ®iÓm ®ã khi cã sãng truyÒn qua. KÝ hiÖu a, ®¬n vÞ m hoÆc cm.

e) B­íc sãng:

+ Lµ kho¶ng c¸ch gÇn nhÊt gi÷a hai ®iÓm dao ®éng cïng pha trªn ph­¬ng truyÒn sãng.

+ Lµ quµng ®­êng sãng truyÒn ®i trong thêi gian mét chu kú.

KÝ hiÖu , ®¬n vÞ m hoÆc cm.

f) N¨ng l­îng cña sãng t¹i mét ®iÓm lµ n¨ng l­îng cña mét ®¬n vÞ thÓ tÝch cña m«i tr­êng dao ®éng t¹i ®iÓm ®ã.

N¨ng l­îng tØ lÖ víi b×nh ph­¬ng biªn ®é sãng.

NÕu nguån ®iÓm, sãng lan truyÒn trªn mÆt ph¼ng (sãng ph¼ng) n¨ng l­îng sãng tØ lÖ nghÞch víi qu·ng ®­êng truyÒn sãng r. (Biªn ®é gi¶m tØ lÖ nghÞch víi ).

NÕu nguån ®iÓm, sãng lan truyÒn trong kh«ng gian (sãng cÇu) n¨ng l­îng sãng tØ lÖ nghÞch víi b×nh ph­¬ng qu·ng ®­êng truyÒn sãng r2. (Biªn ®é gi¶m tØ lÖ nghÞch víi r).

NÕu nguån ®iÓm, sãng lan truyÒn trªn ®­êng th¼ng (lÝ t­ëng) n¨ng l­îng sãng kh«ng ®æi. (Biªn ®é kh«ng ®æi).

g) Liªn hÖ gi÷a chu kú, tÇn sè, b­íc sãng, tèc ®é truyÒn

h) Ph­¬ng tr×nh sãng t¹i 1 ®iÓm lµ ph­¬ng tr×nh dao ®éng cña m«i tr­êng t¹i ®iÓm ®ã. Nã cho ta x¸c ®Þnh ®­îc li ®é dao ®éng cña mét phÇn tö m«i tr­êng ë c¸ch gèc to¹ ®é mét kho¶ng x t¹i thêi ®iÓm t. Ph­¬ng tr×nh sãng cã d¹ng:

. Trong ®ã a lµ biªn ®é sãng, ω lµ tÇn sè gãc, T lµ chu kú sãng, v lµ tèc ®é truyÒn sãng, λ lµ b­íc sãng.

3) §é lÖch pha gi÷a hai ®iÓm trªn ph­¬ng truyÒn sãng:

+

+ NÕu hai ®iÓm dao ®éng cïng pha th×  = 2k hay d1 - d2 = k. Nh÷ng ®iÓm dao ®éng cïng pha c¸ch nhau nguyªn lÇn b­íc sãng.

+ NÕu hai ®iÓm dao ®éng ng­îc pha th× hay . Nh÷ng ®iÓm dao ®éng ng­îc pha c¸ch nhau lÎ lÇn nöa b­íc sãng.

4) Sãng cã tÝnh chÊt tuÇn hoµn theo thêi gian. Sau mét kho¶ng thêi gian b»ng mét chu kú T th× tÊt c¶ c¸c ®iÓm trªn sãng ®Òu lÆp l¹i chuyÓn ®éng nh­ cò, nghÜa lµ toµn bé sãng cã h×nh d¹ng nh­ cò.

Sãng cã tÝnh chÊt tuÇn hoµn theo kh«ng gian. Nh÷ng ®iÓm trªn cïng mét ph­¬ng truyÒn sãng c¸ch nhau mét kho¶ng b»ng nguyªn lÇn b­íc sãng λ th× dao ®éng cïng pha, cã nghÜa lµ ë cïng mét thêi ®iÓm cø c¸ch mét kho¶ng b»ng mét b­íc sãng theo ph­¬ng truyÒn sãng th× h×nh d¹ng sãng l¹i lÆp l¹i nh­ tr­íc.

Sãng cã c¸c ®¹i l­îng ®Æc tr­ng lµ: tÇn sè f hay chu kú T, biªn ®é sãng A, tèc ®é truyÒn sãng v, b­íc sãng , n¨ng l­îng cña sãng. Liªn hÖ :

5) Sãng dõng lµ sãng cã nót vµ bông cè ®Þnh trong kh«ng gian.

+ Sãng dõng lµ kÕt qu¶ giao thoa cña sãng tíi vµ sãng ph¶n x¹.

+ Bông sãng lµ nh÷ng ®iÓm dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i, nót sãng lµ nh÷ng ®iÓm kh«ng dao ®éng.

+ Sãng dõng xuÊt hiÖn trªn d©y ®µn håi cã hai ®Çu cè ®Þnh (mét ®Çu cè ®Þnh, mét ®Çu s¸t mét nót) khi chiÒu dµi cña d©y b»ng mét sè nguyªn lÇn nöa b­íc sãng. l = k/2.

+ Sãng dõng xuÊt hiÖn trªn d©y ®µn håi cã mét ®Çu cè ®Þnh, mét ®Çu tù do (mét ®Çu cè ®Þnh hay s¸t nót sãng, ®Çu kia tù do hay lµ bông sãng) khi chiÒu dµi cña d©y b»ng mét sè lÎ lÇn mét phÇn t­ b­íc sãng. l = (2k + 1)/4.

+ §Æc ®iÓm cña sãng dõng: Biªn ®é dao ®éng cña phÇn tö vËt chÊt t¹i mét ®iÓm kh«ng ®æi theo thêi gian; Kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm bông liÒn kÒ (hoÆc hai nót liÒn kÒ) b»ng nöa b­íc sãng, kho¶ng c¸ch gi÷a mét ®iÓm bông vµ mét ®iÓm nót liÒn kÒ b»ng mét phÇn t­ b­íc sãng; Sãng dõng kh«ng truyÒn t¶i n¨ng l­îng.

+ øng dông: ®Ó x¸c ®Þnh vËn tèc truyÒn sãng.

6) Giao thoa lµ sù tæng hîp cña hai hay nhiÒu sãng kÕt hîp trong kh«ng gian, trong ®ã cã nh÷ng chç cè ®Þnh biªn ®é sãng ®­îc t¨ng c­êng hoÆc gi¶m bíi thËm trÝ triÖt tiªu.

+ §iÒu kiÖn cã giao thoa: Hai sãng chØ giao thoa khi hai sãng kÕt hîp. §ã lµ hai sãng cã cïng tÇn sè (hay chu kú) truyÒn theo mét ph­¬ng vµ t¹i ®iÓm chóng gÆp nhau khi cã ®é lÖch pha kh«ng ®æi. Hai sãng kÕt hîp lµ hai sãng ®­îc g©y ra tõ hai nguån sãng kÕt hîp, lµ nguån cã cïng tÇn sè (hay chu kú) vµ ®é lÖch pha kh«ng ®æi.

+ Nh÷ng ®iÓm mµ hiÖu ®­êng ®i tõ hai nguån sãng tíi ®ã, b»ng nguyªn lÇn b­íc sãng th× dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i: d2 - d1 = k.

+ Nh÷ng ®iÓm mµ hiÖu ®­êng ®i tõ hai nguån sãng tíi ®ã, b»ng lÎ lÇn nöa b­íc sãng th× dao ®éng víi biªn ®é cùc tiÓu: .

+ Khi hiÖn t­îng giao thoa x¶y ra trªn mÆt chÊt láng th× trªn mÆt chÊt láng xuÊt hiÖn nh÷ng v©n giao thoa, hÖ v©n bao gåm c¸c v©n cùc ®¹i vµ cùc tiÓu xen kÏ víi nhau. V©n giao thoa lµ nh÷ng ®iÓm dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i (hay cùc tiÓu) cã cïng gi¸ trÞ k.

+ Giao thoa lµ hiÖn t­îng ®Æc tr­ng cña qu¸ tr×nh truyÒn sãng.

6) Sãng ©m lµ nh÷ng dao ®éng c¬ häc (th­êng lµ sãng däc), truyÒn trong m«i tr­êng vËt chÊt, mµ g©y c¶m gi¸c cho tai con ng­êi. Sãng ©m cã tÇn sè tõ 16Hz ®Õn 20.000Hz.

+ Sãng cã f < 16Hz gäi lµ h¹ ©m, f > 20.000Hz lµ siªu ©m.

+ Sãng ©m ph¸t ra tõ nguån ©m, ®­îc truyÒn trong m«i tr­êng vËt chÊt, kh«ng truyÒn kh«ng ch©n kh«ng. M«i tr­êng cã tÝnh ®µn håi kÐm th× truyÒn ©m kÐm (chÊt nhÑ vµ xèp).

+ C¸c ®Æc tÝnh cña ©m: - ®é cao phô thuéc vµo tÇn sè (chu kú) cña ©m;

- ©m s¾c phô thuéc vµo c¸c ho¹ ©m vµ biªn ®é c¸c ho¹ ©m;

- C­êng ®é ©m t¹i mét ®iÓm lµ n¨ng l­îng sãng ©m truyÒn qua mét ®¬n vÞ diÖn tÝch ®Æt vu«ng gãc víi ph­¬ng truyÒn ©m t¹i ®iÓm ®ã, trong mét ®¬n vÞ thêi gian. KÝ hiÖu I.

C­êng ®é ©m cho biÕt ®é m¹nh hay yÕu cña ©m.

- Møc c­êng ®é ©m: t¹i mét ®iÓm ®­îc x¸c ®Þnh b»ng logarit thËp ph©n cña tØ sè gi÷a c­êng ®é ©m t¹i ®iÓm ®ã I víi c­êng ®é ©m chuÈn I0: ; §¬n vÞ: ®ªxiben (db)

I0 = 10-13 W/m2 lµ c­êng ®é ©m chuÈn.

- §é to cña ©m:

Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña c­êng ®é ©m mµ tai nghe thÊy lµ ng­ìng nghe, ng­ìng nghe phô thuéc vµo tÇn sè ©m.

Gi¸ trÞ lín nhÊt cña c­êng ®é ©m mµ tai nghe thÊy lµ ng­ìng ®au, ng­ìng ®au phô thuéc vµo tÇn sè ©m.

§é to cña ©m phô thuéc vµo c­êng ®é ©m vµ tÇn sè cña ©m.

+ Siªu ©m cã tÇn sè rÊt lín, cã nhiÒu øng dông quan träng trong kü thuËt vµ trong y häc.

7) HiÖu øng §èp-le: Sù thay ®æi tÇn sè ©m khi nguån ©m hoÆc vËt thu ©m hoÆc c¶ hai chuyÓn ®éng gäi lµ hiÖu øng §èp-le.

NÕu nguån ©m vµ nguån thu chuyÓn ®éng l¹i gÇn nhau th× tÇn sè t¨ng vµ khi chuyÓn ®éng ra xa th× tÇn sè gi¶m.

Tèc ®é truyÒn ©m trong m«i tr­êng lµ V, nguån chuyÓn ®éng víi tèc ®é v, ®ång thêi m¸y thu l¹i chuyÓn ®éng víi tèc ®é u, th× tÇn sè m¸y thu ®­îc lµ: .

Quy ­íc vÒ dÊu: v d­¬ng khi nguån chuyÓn ®éng l¹i gÇn, v ©m khi nguån chuyÓn ®éng ra xa. u d­¬ng khi m¸y thu chuyÓn ®éng l¹i gÇn nguån ©m, u ©m khi m¸y thu chuyÓn ®éng ra xa nguån ©m.

II - C©u hái vµ bµi tËp

Chñ ®Ò 1: §¹i c­¬ng vÒ sãng c¬ häc.

3.1. Sãng c¬ lµ g×?

A. Sù truyÒn chuyÓn ®éng c¬ trong kh«ng khÝ.

B. Nh÷ng dao ®éng c¬ häc lan truyÒn trong m«i tr­êng vËt chÊt.

C. ChuyÓn ®éng t­¬ng ®èi cña vËt nµy so víi vËt kh¸c.

D. Sù co d·n tuÇn hoµn gi÷a c¸c phÇn tö m«i tr­êng.

3.2. B­íc sãng lµ g×?

A. Lµ qu·ng ®­êng mµ mçi phÇn tö cña m«i tr­êng ®i ®­îc trong 1 gi©y.

B. Lµ kho¶ng c¸ch gi÷a hai phÇn tö cña sãng dao ®éng ng­îc pha.

C. Lµ kho¶ng c¸ch gi÷a hai phÇn tö sãng gÇn nhau nhÊt dao ®éng cïng pha.

D. Lµ kho¶ng c¸ch gi÷a hai vÞ trÝ xa nhau nhÊt cña mçi phÇn tö sãng.

3.3. Mét sãng c¬ cã tÇn sè 1000Hz truyÒn ®i víi tèc ®é 330 m/s th× b­íc sãng cña nã cã gi¸ trÞ nµo sau ®©y?

A. 330 000 m. B. 0,3 m-1. C. 0,33 m/s. D. 0,33 m.

3.4. Sãng ngang lµ sãng:

A. lan truyÒn theo ph­¬ng n»m ngang.

B. trong ®ã c¸c phÇn tö sãng dao ®éng theo ph­¬ng n»m ngang.

C. trong ®ã c¸c phÇn tö sãng dao ®éng theo ph­¬ng vu«ng gãc víi ph­¬ng truyÒn sãng.

D. trong ®ã c¸c phÇn tö sãng dao ®éng theo cïng mét ph­¬ng víi ph­¬ng truyÒn sãng.

3.5 B­íc sãng lµ:

A. qu·ng ®­êng sãng truyÒn ®i trong 1s;

B. kho¶ng c¸ch gi÷a hai bông sãng sãng gÇn nhÊt.

C. kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm cña sãng cã li ®é b»ng kh«ng ë cïng mét thêi ®iÓm.

D. kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm cña sãng gÇn nhÊt cã cïng pha dao ®éng.

3.6. Ph­¬ng tr×nh sãng cã d¹ng nµo trong c¸c d¹ng d­íi ®©y:

A. x = Asin(t + ); B. ;

C. ; D. .

3.7. Mét sãng c¬ häc cã tÇn sè f lan truyÒn trong m«i tr­êng vËt chÊt ®µn håi víi tèc ®é v, khi ®ã b­íc sãng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc

A. λ = v.f; B. λ = v/f; C. λ = 2v.f; D. λ = 2v/f

3.8. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y kh«ng ®óng víi sãng c¬ häc?

A. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®­îc trong m«i tr­êng chÊt r¾n.

B. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®­îc trong m«i tr­êng chÊt láng.

C. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®­îc trong m«i tr­êng chÊt khÝ.

D. Sãng c¬ häc cã thÓ lan truyÒn ®­îc trong m«i tr­êng ch©n kh«ng.

3.9. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y vÒ sãng c¬ häc lµ kh«ng ®óng?

A. Sãng c¬ häc lµ qu¸ tr×nh lan truyÒn dao ®éng c¬ häc trong mét m«i tr­êng liªn tôc.

B. Sãng ngang lµ sãng cã c¸c phÇn tö dao ®éng theo ph­¬ng ngang.

C. Sãng däc lµ sãng cã c¸c phÇn tö dao ®éng theo ph­¬ng trïng víi ph­¬ng truyÒn sãng.

D. B­íc sãng lµ qu·ng ®­êng sãng truyÒn ®i ®­îc trong mét chu kú.

3.10. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y vÒ ®¹i l­îng ®Æc tr­ng cña sãng c¬ häc lµ kh«ng ®óng?

A. Chu kú cña sãng chÝnh b»ng chu kú dao ®éng cña c¸c phÇn tö dao ®éng.

B. TÇn sè cña sãng chÝnh b»ng tÇn sè dao ®éng cña c¸c phÇn tö dao ®éng.

C. Tèc ®é cña sãng chÝnh b»ng tèc ®é dao ®éng cña c¸c phÇn tö dao ®éng.

D. B­íc sãng lµ qu·ng ®­êng sãng truyÒn ®i ®­îc trong mét chu kú.

3.11. Sãng c¬ häc lan truyÒn trong m«i tr­êng ®µn håi víi tèc ®é v kh«ng ®æi, khi t¨ng tÇn sè sãng lªn 2 lÇn th× b­íc sãng

A. t¨ng 4 lÇn. B. t¨ng 2 lÇn. C. kh«ng ®æi. D. gi¶m 2 lÇn.

3.12. VËn tèc truyÒn sãng phô thuéc vµo

A. n¨ng l­îng sãng. B. tÇn sè dao ®éng.

C. m«i tr­êng truyÒn sãng. D. b­íc sãng

3.13. Mét ng­êi quan s¸t mét chiÕc phao trªn mÆt biÓn thÊy nã nh« lªn cao 10 lÇn trong 18s, kho¶ng c¸ch gi÷a hai ngän sãng kÒ nhau lµ 2m. Tèc ®é truyÒn sãng trªn mÆt biÓn lµ

A. v = 1m/s. B. v = 2m/s. C. v = 4m/s. D. v = 8m/s.

3.14. Mét ng­êi quan s¸t mét chiÕc phao trªn mÆt hå thÊy nã nh« lªn cao 10 lÇn trong 36s, kho¶ng c¸ch gi÷a 3 ®Ønh sãng l©n cËn lµ 24m. Tèc ®é truyÒn sãng trªn mÆt hå lµ

A. v = 2,0m/s. B. v = 2,2m/s. C. v = 3,0m/s. D. v = 6,7m/s.

3.15. T¹i ®iÓm M c¸ch t©m sãng mét kho¶ng x cã ph­¬ng tr×nh dao ®éng . TÇn sè cña sãng lµ

A. f = 200Hz. B. f = 100Hz. C. f = 100s. D. f = 0,01s.

3.16. Cho mét sãng ngang cã ph­¬ng tr×nh sãng lµ , trong ®ã x tÝnh b»ng cm, t tÝnh b»ng gi©y. Chu kú cña sãng lµ

A. T = 0,1s. B. T = 50s. C. T = 8s. D. T = 1s.

3.17. Cho mét sãng ngang cã ph­¬ng tr×nh sãng lµ , trong ®ã x tÝnh b»ng cm, t tÝnh b»ng gi©y. B­íc sãng lµ

A. λ = 0,1m. B. λ = 50cm. C. λ = 8mm. D. λ = 1m.

3.18. Cho mét sãng ngang cã ph­¬ng tr×nh sãng lµ , trong ®ã x tÝnh b»ng cm, t tÝnh b»ng gi©y. Tèc ®é truyÒn sãng lµ

A. v = 5m/s. B. v = - 5m/s. C. v = 5cm/s. D. v = - 5cm/s.

3.19. Mét sãng truyÒn trªn sîi d©y ®µn håi rÊt dµi víi tÇn sè 500Hz, ng­êi ta thÊy kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm gÇn nhau nhÊt dao ®éng cïng pha lµ 80cm. Tèc ®é truyÒn sãng trªn d©y lµ

A. v = 400cm/s. B. v = 16m/s. C. v = 6,25m/s. D. v = 400m/s.

3.20. Cho mét sãng ngang cã ph­¬ng tr×nh sãng lµ ,trong ®ã x tÝnh b»ng cm, t tÝnh b»ng gi©y. VÞ trÝ cña phÇn tö sãng M c¸ch gèc to¹ ®é 3m ë thêi ®iÓm t = 2s lµ

A. uM =0mm. B. uM =5mm. C. uM =5cm. D. uM =2,5cm.

3.21. Mét sãng c¬ häc lan truyÒn víi vËn tèc 320m/s, b­íc sãng 3,2m. Chu kú cña sãng ®ã lµ

A. T = 0,01s. B. T = 0,1s. C. T = 50s. D. T = 100s.

Chñ ®Ò 2: Sù ph¶n x¹ sãng. Sãng dõng.

3.22. Ta quan s¸t thÊy hiÖn t­îng g× khi trªn d©y cã sãng dõng?

A. TÊt c¶ phÇn tö d©y ®Òu ®øng yªn.

B. Trªn d©y cã nh÷ng bông sãng xen kÏ víi nót sãng.

C. TÊt c¶ c¸c ®iÓm trªn d©y ®Òu dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i.

D. TÊt c¶ c¸c ®iÓm trªn d©y ®Òu chuyÓn ®éng víi cïng tèc ®é.

3.23. Sãng truyÒn trªn mét sîi d©y hai ®Çu cè ®Þnh cã b­íc sãng . Muèn cã sãng dõng trªn d©y th× chiÒu dµi L cña d©y ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn nµo?

A. L = . B. . C. L = 2. D. L =2.

3.24. Khi cã sãng dõng trªn sîi d©y ®µn håi th×:

A. tÊt c¶ c¸c ®iÓm cña d©y ®Òu dõng dao ®éng.

B. nguån ph¸t sãng dõng dao ®éng.

C. trªn d©y cã nh÷ng ®iÓm dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i xen kÏ víi nh÷ng ®iÓm ®øng yªn.

D. trªn d©y chØ cßn sãng ph¶n x¹, cßn sãng tíi th× dõng l¹i.

3.25. Sãng dõng x¶y ra trªn d©y ®µn håi cè dÞnh khi:

A. ChiÒu dµi cña d©y b»ng mét phÇn t­ b­íc sãng.

B. ChiÒu dµi b­íc sãng gÊp ®«i chiÒu dµi cña d©y.

C. ChiÒu dµi cña d©y b»ng b­íc sãng.

D. ChiÒu dµi b­íc sãng b»ng mét sè lÎ chiÒu dµi cña d©y.

3.26. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng?

A. Khi cã sãng dõng trªn d©y ®µn håi th× tÊt c¶ c¸c ®iÓm trªn d©y ®Òu dõng l¹i kh«ng dao ®éng.

B. Khi cã sãng dõng trªn d©y ®µn håi th× nguån ph¸t sãng ngõng dao ®éng cßn c¸c ®iÓm trªn d©y vÉn dao ®éng.

C. Khi cã sãng dõng trªn d©y ®µn håi th× trªn d©y cã c¸c ®iÓm dao ®éng m¹nh xen kÏ víi c¸c ®iÓm ®øng yªn.

D. Khi cã sãng dõng trªn d©y ®µn håi th× trªn d©y chØ cßn sãng ph¶n x¹, cßn sãng tíi bÞ triÖt tiªu.

3.27. HiÖn t­îng sãng dõng trªn d©y ®µn håi, kho¶ng c¸ch gi÷a hai nót sãng liªn tiÕp b»ng bao nhiªu?

A. b»ng hai lÇn b­íc sãng. B. b»ng mét b­íc sãng.

C. b»ng mét nöa b­íc sãng. D. b»ng mét phÇn t­ b­íc sãng.

3.28. Mét d©y ®µn dµi 40cm, c¨ng ë hai ®Çu cè ®Þnh, khi d©y dao ®éng víi tÇn sè 600Hz ta quan s¸t trªn d©y cã sãng dõng víi hai bông sãng. B­íc sãng trªn d©y lµ

A. λ = 13,3cm. B. λ = 20cm. C. λ = 40cm. D. λ = 80cm.

3.29. Mét d©y ®µn dµi 40cm, c¨ng ë hai ®Çu cè ®Þnh, khi d©y dao ®éng víi tÇn sè 600Hz ta quan s¸t trªn d©y cã sãng dõng víi hai bông sãng. Tèc ®é sãng trªn d©y lµ

A. v = 79,8m/s. B. v = 120m/s. C. v = 240m/s. D. v = 480m/s.

3.30. D©y AB c¨ng n»m ngang dµi 2m, hai ®Çu A vµ B cè ®Þnh, t¹o mét sãng dõng trªn d©y víi tÇn sè 50Hz, trªn ®o¹n AB thÊy cã 5 nót sãng. Tèc ®é truyÒn sãng trªn d©y lµ

A. v = 100m/s. B. v = 50m/s. C. v = 25cm/s. D. v = 12,5cm/s.

3.31. Mét èng s¸o dµi 80cm, hë hai ®Çu, t¹o ra mét sãng ®øng trong èng s¸o víi ©m lµ cùc ®¹i ë hai ®Çu èng, trong kho¶ng gi÷a èng s¸o cã hai nót sãng. B­íc sãng cña ©m lµ

A. λ = 20cm. B. λ = 40cm. C. λ = 80cm. D. λ = 160cm.

3.32. Mét sîi d©y ®µn håi dµi 60cm, ®­îc rung víi tÇn sè 50Hz, trªn d©y t¹o thµnh mét sãng dõng æn ®Þnh víi 4 bông sãng, hai ®Çu lµ hai nót sãng. Tèc ®é sãng trªn d©y lµ

A. v = 60cm/s. B. v = 75cm/s. C. v = 12m/s. D. v = 15m/s.

Chñ ®Ò 3: Giao thoa sãng

3.33. §iÒu kiÖn cã giao thoa sãng lµ g×?

A. Cã hai sãng chuyÓn ®éng ng­îc chiÒu giao nhau.

B. Cã hai sãng cïng tÇn sè vµ cã ®é lÖch pha kh«ng ®æi.

C. Cã hai sãng cïng b­íc sãng giao nhau.

D. Cã hai sãng cïng biªn ®é, cïng tèc ®é giao nhau.

3.34. ThÕ nµo lµ 2 sãng kÕt hîp?

A. Hai sãng chuyÓn ®éng cïng chiÒu vµ cïng tèc ®é.

B. Hai sãng lu«n ®i kÌm víi nhau.

C. Hai sãng cã cïng tÇn sè vµ cã ®é lÖch pha kh«ng ®æi theo thêi gian.

D. Hai sãng cã cïng b­íc sãng vµ cã ®é lÖch pha biÕn thiªn tuÇn hoµn.

3.35. Cã hiÖn t­îng g× x¶y ra khi mét sãng mÆt n­íc gÆp mét khe ch¾n hÑp cã kÝch th­íc nhá h¬n b­íc sãng?

A. Sãng vÉn tiÕp tôc truyÒn th¼ng qua khe.

B. Sãng gÆp khe ph¶n x¹ trë l¹i.

C. Sãng truyÒn qua khe gièng nh­ mét t©m ph¸t sãng míi.

D. Sãng gÆp khe råi dõng l¹i.

3.36.

3.37. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng? HiÖn t­îng giao thoa sãng chØ x¶y ra khi hai sãng ®­îc t¹o ra tõ hai t©m sãng cã c¸c ®Æc ®iÓm sau:

A. cïng tÇn sè, cïng pha. B. cïng tÇn sè, ng­îc pha.

C. cïng tÇn sè, lÖch pha kh«ng ®æi. D. cïng biªn ®é, cïng pha.

3.38. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ ®óng?HiÖn t­îng giao thoa sãng x¶y ra khi :

A. cã hai sãng chuyÓn ®éng ng­îc chiÒu nhau.

B. cã hai dao ®éng cïng chiÒu, cïng pha gÆp nhau.

C. cã hai sãng xuÊt ph¸t tõ hai nguån dao ®éng cïng pha, cïng biªn ®é.

D. cã hai sãng xuÊt ph¸t tõ hai t©m dao ®éng cïng tÇn sè, cïng pha.

3.39. Ph¸t biÓu nµo sau ®©y lµ kh«ng ®óng?Khi x¶y ra hiÖn t­îng giao thoa :

A. sãng trªn mÆt chÊt láng, tån t¹i c¸c ®iÓm dao ®éng víi biªn ®é cùc ®¹i.

B. sãng trªn mÆt chÊt láng, tån t¹i c¸c ®iÓm kh«ng dao ®éng.

C. sãng trªn mÆt chÊt láng, c¸c ®iÓm kh«ng dao ®éng t¹o thµnh c¸c v©n cùc tiÓu.

D. sãng trªn mÆt chÊt láng, c¸c ®iÓm dao ®éng m¹nh t¹o thµnh c¸c ®­êng th¼ng.

3.40. Trong hiÖn t­îng giao thoa sãng trªn mÆt n­íc, kho¶ng c¸ch gi÷a hai cùc ®¹i liªn tiÕp n»m trªn ®­êng nèi hai t©m sãng b»ng bao nhiªu?

A. b»ng hai lÇn b­íc sãng. B. b»ng mét b­íc sãng.

C. b»ng mét nöa b­íc sãng. D. b»ng mét phÇn t­ b­íc sãng.

3.41. Trong thÝ nghiÖm t¹o v©n giao thoa sãng trªn mÆt n­íc, ng­êi ta dïng nguån dao ®éng cã tÇn sè 50Hz vµ ®o ®­îc kho¶ng c¸ch gi÷a hai v©n tèi liªn tiÕp n»m trªn ®­êng nèi hai t©m dao ®éng lµ 2mm. B­íc sãng cña sãng trªn mÆt n­íc lµ bao nhiªu?

A. λ = 1mm. B. λ = 2mm. C. λ = 4mm. D. λ = 8mm.

3.42. Trong thÝ nghiÖm t¹o v©n giao thoa sãng trªn mÆt n­íc, ng­êi ta dïng nguån dao ®éng cã tÇn sè 100Hz vµ ®o ®­îc kho¶ng c¸ch gi÷a hai v©n tèi liªn tiÕp n»m trªn ®­êng nèi hai t©m dao ®éng lµ 4mm. Tèc ®é sãng trªn mÆt n­íc lµ bao nhiªu?

A. v = 0,2m/s. B. v = 0,4m/s. C. v = 0,6m/s. D. v = 0,8m/s.

3.43. Trong thÝ nghiÖm giao thoa sãng trªn mÆt n­íc, hai nguån kÕt hîp A, B dao ®éng víi tÇn sè 20Hz, t¹i mét ®iÓm M c¸ch A vµ B lÇn l­ît lµ 16cm vµ 20cm, sãng cã biªn ®é cùc ®¹i, gi÷a M vµ ®­êng trung trùc cña AB cã 3 d·y cùc ®¹i kh¸c. Tèc ®é truyÒn sãng trªn mÆt n­íc lµ bao nhiªu?

A. v = 20cm/s. B. v = 26,7cm/s. C. v = 40cm/s. D. v = 53,4cm/s.

3.44. Trong thÝ nghiÖm giao thoa sãng trªn mÆt n­íc, hai nguån kÕt hîp A, B dao ®éng víi tÇn sè f = 16Hz. T¹i mét ®iÓm M c¸ch c¸c nguån A, B nh÷ng kho¶ng d1 = 30cm, d2 = 25,5cm, sãng cã biªn ®é cùc ®¹i. Gi÷a M vµ ®­êng trung trùc cã 2 d·y cùc ®¹i kh¸c. Tèc ®é truyÒn sãng trªn mÆt n­íc lµ bao nhiªu?

A. v = 24m/s. B. v = 24cm/s. C. v = 36m/s. D. v = 36cm/s.

3.45. Trong thÝ nghiÖm giao thoa sãng trªn mÆt n­íc, hai nguån kÕt hîp A, B dao ®éng víi tÇn sè f = 13Hz. T¹i mét ®iÓm M c¸ch c¸c nguån A, B nh÷ng kho¶ng d1 = 19cm, d2 = 21cm, sãng cã biªn ®é cùc ®¹i. Gi÷a M vµ ®­êng trung trùc kh«ng cã d·y cùc ®¹i kh¸c. Tèc ®é truyÒn sãng trªn mÆt n­íc lµ bao nhiªu?

A. v = 26m/s. B. v = 26cm/s. C. v = 52m/s. D. v = 52cm/s.

3.46. ¢m thoa ®iÖn mang mét nh¸nh chÜa hai dao ®éng víi tÇn sè 100Hz, ch¹m mÆt n­íc t¹i hai ®iÓm S1, S2. Kho¶ng c¸ch S1S2 = 9,6cm. Tèc ®é truyÒn sãng n­íc lµ 1,2m/s.Cã bao nhiªu gîn sãng trong kho¶ng gi÷a S1 vµ S2?

A. 8 gîn sãng. B. 14 gîn sãng. C. 15 gîn sãng. D. 17 gîn sãng.

Chñ ®Ò 4: Sãng ©m.

3.47. C¶m gi¸c vÒ ©m phô thuéc nh÷ng yÕu tè nµo?

A. Nguån ©m vµ m«i tr­êng truyÒn ©m. B. Nguån ©m vµ tai ng­êi nghe.

C. M«i tr­êng truyÒn ©m vµ tai ng­êi nghe. D. Tai ng­êi nghe vµ gi©y thÇn kinh thÞ gi¸c.

3.48. §é cao cña ©m phô thuéc vµo yÕu tè nµo cña ©m?

A. §é ®µn håi cña nguån ©m. B. Biªn ®é dao ®éng cña nguån ©m.

C. TÇn sè cña nguån ©m. D. §å thÞ dao ®éng cña nguån ©m.

3.49. Tai con ng­êi cã thÓ nghe ®­îc nh÷ng ©m cã møc c­êng ®é ©m trong kho¶ng nµo?

A. Tõ 0 dB ®Õn 1000 dB. B. Tõ 10 dB ®Õn 100 dB.

C. Tõ -10 dB ®Õn 100dB. D. Tõ 0 dB ®Õn 130 dB.

3.50. ¢m c¬ b¶n vµ ho¹ ©m bËc 2 do cïng mét d©y ®µn ph¸t ra cã mèi liªn hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo?

A. Ho¹ ©m cã c­êng ®é lín h¬n c­êng ®é ©m c¬ b¶n.

B. TÇn sè ho¹ ©m bËc 2 lín gÊp ®«i tÇn sè ©m c¬ b¶n.

C. TÇn sè ©m c¬ b¶n lín gÊp ®«i tÇn sè ho¹ ©m bËc 2.

D. Tèc ®é ©m c¬ b¶n lín gÊp ®«i tèc ®é ho¹ ©m bËc 2.

3.51. Trong c¸c nh¹c cô, hép ®µn cã t¸c dông g×?

A. Lµm t¨ng ®é cao vµ ®é to cña ©m;

B. Gi÷ cho ©m ph¸t ra cã tÇn sè æn ®Þnh.

C. Võa khuyÕch ®¹i ©m, võa t¹o ra ©m s¾c riªng cña ©m do ®µn ph¸t ra.

D. Tr¸nh ®­îc t¹p ©m vµ tiÕng ån, lµm cho tiÕng ®µn trong trÎo.

3.52 Tèc ®é truyÒn ©m trong kh«ng khÝ lµ 340m/s, kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm gÇn nhau nhÊt trªn cïng mét ph­¬ng truyÒn sãng dao ®éng ng­îc pha nhau lµ 0,85m. TÇn sè cña ©m lµ

A. f = 85Hz. B. f = 170Hz. C. f = 200Hz. D. f = 255Hz.

3.53. Mét sãng c¬ häc cã tÇn sè f = 1000Hz lan truyÒn trong kh«ng khÝ. Sãng ®ã ®­îc gäi lµ

A. sã